De wet op het financieel toezicht (WFT) verplicht financiële instellingen tot het waarborgen van een integere bedrijfsvoering. Om het vertrouwen in de banksector te herstellen is de bankierseed en het tuchtrecht ingevoerd. Het banktuchtrecht geldt uitsluitend voor personen in de bancaire sector. De bank zelf, een afdeling of het beleid van een bank zijn uitgesloten van het tuchtrecht.
Banktuchtrecht
Het tuchtreglement van de Stichting Tuchtrecht Banken is gebaseerd op de bankierseed. De bankierseed is gestoeld op gedragsregels waar iedereen die bij een bank werkt zich aan moet houden. Of een bankmedewerker de gedragsnormen heeft overtreden, wordt getoetst middels het banktuchtrecht. Het doel van het tuchtrecht is om de bankmedewerkers aan te spreken op gedrag welk in strijd is met de gedragsregels, zoals o.a. is genoemd in de bankierseed. Naar aanleiding hiervan is de Stichting Tuchtrecht Banken opgericht. Binnen deze stichting is een tuchtcommissie banken en een Commissie van Beroep ingesteld.
Stevige sancties bij banktuchtrecht
De procedurevoorschriften zijn opgenomen in een tuchtreglement. Een tuchtrechtelijke procedure kan door iedereen worden gestart door het indienen van een klacht bij het bureau van de tuchtcommissie. Er moet dan sprake zijn van een gedraging die in strijd is met de gedragsregels van bancaire sector. Denk aan het inzien van bankgegevens van familie en/of vrienden zonder dat hier een zakelijk noodzaak voor is, het aanpassen van een bankafschrift ten behoeve van een persoonlijke lening of het namaken van een handtekening van een klant.
De klacht wordt beoordeeld door de Algemeen directeur (directeur) van de stichting, die zich vervolgens gaat beraden over de vraag of een onderzoek dient te worden ingesteld. Indien de directeur besluit een onderzoek in te stellen, wordt zowel de betreffende bankmedewerker, als ook de bank waar de medewerker werkzaam is, hiervan op de hoogte gesteld. De bank is verplicht om inlichtingen en informatie die de door directeur worden verzocht aan de directeur te verstrekken. Dit hoeft niet als dat onder de gegeven omstandigheden niet van haar kan worden gevergd of zij daardoor in strijd met wet- en regelgeving zou handelen. De directeur dient vervolgens binnen vier weken te bepalen of de klacht ernstig genoeg is om deze aan de tuchtcommissie voor te leggen.
Op de klacht kan binnen een maand een verweerschrift (lees: reactie) worden ingediend door de bankmedewerker. Hier kan de klager weer op reageren met een repliek en de bankmedewerker bij dupliek. Vervolgens zal de klacht bij de tuchtcommissie in een vergadering worden behandeld waarbij beide partijen zullen worden gehoord.
Indien de tuchtcommissie de klacht gegrond verklaart, dan kan zij een aantal maatregelen opleggen. U kunt hierbij denken aan de verplichting om een opleiding te volgen, een berisping, of betaling van een geldboete van maximaal € 25.000, danwel een aanwijzing of een beroepsverbod. Dat betekent dat u gedurende een bepaalde periode niet meer werkzaam mag zijn in de bancaire sector. Dit verbod kan worden opgelegd voor maximaal drie jaren. Stevige sancties dus!
BEROEP
Indien u het niet eens bent met een beslissing van de tuchtcommissie, kunt u binnen een maand na dagtekening van de beslissing beroep instellen bij de Commissie van Beroep. De Commissie van Beroep neemt uiterlijk drie maanden na haar onderzoek een beslissing.
GEVOLGEN
Indien u als bankmedewerker een onherroepelijke sanctie opgelegd krijgt of een schikking hebt getroffen, dan worden uw persoonsgegevens opgenomen in het Tuchtrechtelijk Register. Deze is te raadplegen door de banken die zijn aangesloten bij de Stichting Tuchtrecht Banken. Zoals u wellicht zult begrijpen bemoeilijkt dit uw kans op het verkrijgen van een nieuwe baan in de bancaire sector. U dient zich hier bewust van te zijn.
Maar dit is niet alles. Ook uw werkgever, de bank, kan overgaan tot ontslag, wat bijvoorbeeld nadelige gevolgen kan hebben voor het aanvragen van een WW-uitkering. Het UWV kan stellen dat u verwijtbaar werkloos bent geworden. Daarnaast kan, bijvoorbeeld in het geval van fraude, strafrechtelijk worden opgetreden. Dit kan middels een aangifte, vervolging door het Openbaar Ministerie en mogelijk een veroordeling. Het brengt een aantekening in uw justitiële documentatie (in de volksmond: strafblad) met zich mee. Dit heeft weer gevolgen voor het verkrijgen van een Verklaring omtrent Gedrag (VOG) welke nodig kan zijn voor het verkrijgen van een nieuwe baan.
Tot slot kunnen uw persoonsgegevens ook worden opgenomen in de welbekende Interne- en Externe Verwijzingsregisters. Naar de mogelijke (financiële) gevolgen hiervan, verwijs ik u naar mijn blog op onze website.
NASCHOK
In een tuchtrechtelijke procedure kan op relatief eenvoudige wijze een oordeel door experts worden verkregen over iemands handelen als bankier. Een klacht indienen is eenvoudig en is nagenoeg vormvrij. Er bestaat daarnaast ook geen verplichte procesvertegenwoordiging, terwijl de naschok van zo’n tuchtzaak voor u nog lang voelbaar is. De belangen zijn groot, dus het is raadzaam om u te laten vertegenwoordigen door een gespecialiseerd advocaat.
VRAGEN OF BIJSTAND voor banktuchtrecht?
Wilt u weten of u een klacht kan verwachten? Of wilt u weten of een klacht tegen u kans van slagen heeft? Bel dan met Anne Marie de Koning, Robert-Jan van Eenennaam of met een van onze andere specialisten om u verder te helpen.
Uiteraard is het ook mogelijk voor u om tezamen met uw afdeling een paar uurtjes onderwezen te worden over de tuchtrechtelijke do’s en don’t in het bankwezen.